Nieuw pensioenstelsel

Uitwerking Pensioenakkoord: Wat betekent het nieuwe pensioenstelsel voor u?

Op 12 juni 2020 zijn Kabinet en sociale partners het eens geworden over het nieuwe pensioenstelsel.

Het Pensioenakkoord dat een jaar daarvoor op 5 juni 2019 werd gesloten is nu verder uitgewerkt. Daarover schreven in ons artikel van 6 juni 2019. Het nieuwe pensioenstelsel heeft de volgende drie doelen:

1. Transparanter pensioenstelsel
2. Persoonlijker pensioenstelsel
3. Toekomstbestendiger pensioenstelsel

Kort samengevat komt het hier op neer:

• Het streven is dat het huidige pensioenniveau tenminste gelijk zal blijven
• Voor alle deelnemers geldt een vlakke premie (die circa 30% kan bedragen)
  
  

Waarom een nieuw pensioenstelsel?

Ontwikkelingen die van invloed zijn op pensioenuitkeringen

In onze samenleving is de afgelopen jaren veel veranderd:

• mensen worden steeds ouder;
• minder werkenden ten opzichte van gepensioneerden;
• mensen werken niet meer hun hele arbeidzame leven bij één werkgever.

Tenslotte zijn pensioenen gevoeliger geworden voor de ontwikkelingen op de financiele markten. Mede omdat minder werkenden ten opzichte van gepensioneerden pensioenpremies opbrengen en dit een steeds kleiner deel is geworden ten opzichte van het totale pensioenvermogen. 

Door al deze ontwikkelingen dreigen regelmatig verlagingen van pensioenen, terwijl verhogingen al jaren niet kunnen worden gegeven.

Om toekomstbestendig te blijven moet daarom het pensioenstelsel worden aangepast.

Wanneer gaat het nieuwe stelsel uiterlijk in?

Het nieuwe pensioenstelsel gaat in 2026 in.

Pensioenfondsen en andere pensioenaanbieders dienen dan ineens over gaan naar het nieuwe pensioencontract en de regels die daarbij horen.

De overgangsperiode ligt dus tussen 1-1-2022 en 1-1-2026. Benut als werkgever deze periode want er zijn belangrijke besluiten te maken.

Compensatieperiode

Er is ook nog een compensatieperiode en die duurt 10 jaar. Er komt namelijk een budget voor de compensatieregeling (extra 3% premie, dus 33% in totaal).  Dit geldt niet voor werkgevers met een eigen verzekerde regeling, maar alleen voor Pensioenfonds-aangesloten werkgevers.

Voor werkgevers met een eigen verzekerde pensioenregeling mag de huidige premiepensioenregeling behouden blijven voor deelnemers die tot 1-1-2022 (of langer, dit moet nog duidelijker worden) zijn gaan deelnemen. Daarom is hier geen compensatie nodig.

De Minister wil het wetsvoorstel in 2021 aan de Tweede Kamer aanbieden.

Veel werkgevers en werknemers vragen zich af wat nu precies de gevolgen zijn van het Pensioenakkoord voor hun pensioen regeling?

Hoe ziet het nieuwe stelsel eruit? Iedereen een beschikbare premie

Premie plus rendement en collectieve risicodeling

Gelijkblijvende premie

Er komt een gelijkblijvende premie voor alle deelnemers. Dus geen eindloon pensioen of middelloon pensioen meer, maar ook geen leeftijdsafhankelijke – stijgende - premiestaffels meer.

Premie plus rendement en risico's samen delen

De ingelegde premie en het rendement daarop is uiteindelijk een bepalende factor voor het pensioenresultaat. Er zal worden uitgegaan van een projectierendement waarop de premie en de pensioenuitkering worden bepaald.
Gaat het beter dan verwacht dan is er een mogelijkheid voor indexatie van de pensioenuitkering. Gaat het slechter dan verwacht dan moet er uiteindelijk weer worden gekort.

Deelnemers, oud-deelnemers en pensioengerechtigden blijven wel één groep (een collectief) vormen en daarbinnen worden alle risico’s gedeeld. Beleggingsrisico’s, rente, levensverwachting. Zo blijft solidariteit en collectiviteit een belangrijk uitgangspunt.

Ook de verplichte deelname aan een pensioenfonds die hoort bij de bedrijfstak, onderneming of beroepsgroep blijft zoals het nu is.

Er dient vervolgens een keuze te worden gemaakt of dit collectief of een meer individueel karakter (variabel pensioen) krijgt. Dit laatste geldt al voor werknemers waarvan hun werkgever het penssioen niet bij een (verplicht) pensioenfonds heeft ondergebracht.

Pensioenaanspraak wordt pensioenverwachtinog

Centraal staat dat het pensioenbedrag, de pensioenaanspraak (ook wel een nominaal pensioen genoemd), wordt losgelaten. Het wordt nu een streven, een pensioenambitie. Men kan ook spreken van een pensioenverwachting. En men spreekt daarbij af welke premie nodig is om deze pensioenambitie te behalen.

De premie wordt geïnvesteerd en mee- en tegenvallers op de financiele markten worden volgens een afgesproken systeem van verdelen solidair over de verschillende generaties verdeeld.

Meer inzicht in:

• welke premie wordt er ingelegd;
• wat het eigen gereserveerde vermogen voor de pensioenuitkering is;
• hoeveel pensioen men kan verwachten.

Dit wordt jaarlijks kenbaar gemaakt.

Sociale partners kunnen ook kiezen voor een variabel pensioen, wat dit is kunt u lezen in ons eerdere artikel over variabel pensioen. Als een alternatief voor de stabiele uitkering waarnaar wordt gestreefd (pensioenverwachting). Een variabel pensioen beweegt meer mee met het beleggingsresultaat en geeft daardoor meer kans op een verhoging van het pensioen.

Pensioenreserve

Daarnaast moet nog worden afgesproken wat er met de opgebouwde pensioenen gebeurt? Gaan die mee in het nieuwe stelsel - invaren genoemd - of niet? Invaren van oude pensioenen speelt alleen bij pensioenfondsen en verschilt per type pensioenregeling.

De gevolgen zijn in de ene regeling anders dan in de andere en het maakt ook nog uit of je bij een pensioenfonds bent aangesloten of de werkgever een eigen verzekerde pensioenregeling heeft. En wat de leeftijdsopbouw is van het deelnemersbestand is. Want er kan sprake zijn van compensatie.

Het Pensioenakkoord is een totaalpakket

Wat levert het pensioenpakket ons verder op?

Naast de stelselwijzing in de financiering van het pensioen zijn er nog meer onderwerpen die bij het Pensioenakkoord horen:

• Matiging AOW-leeftijd
• Opname pensioen en lijfrente ineens  
• Duidelijker nabestaandenpensioen
• Toegankelijke pensioenregeling voor ZZP-ers
• Meer werkgevers met pensioen voor hun werknemers
• Verplichte arbeidsongeschiktheidsverzekering voor zelfstandigen

Duurzame inzetbaarheid?

Een goed voordbeeld daarvan is de matiging van de stijging van de AOW-leeftijd. Die ziet er nu zo uit:

2020	66 jaar en 4 maanden
2021	66 jaar en 4 maanden
2022	66 jaar en 7 maanden
2023	66 jaar en 10 maanden
2024	67 jaar

Vanaf 2025 wordt de stijging gekoppeld aan de levensverwachting waarbij ieder jaar stijging voor 8 maanden meetelt.

Opname ineens, eerder uittreden en verlofsparen

Verder is in september 2020 een wetvoorstel ingediend voor:

• opname ineens 10% waarde pensioenaanspraak op pensioendatum (1-1-2023 verwacht);
• eerder geheel of gedeeltelijk met pensioen door middel van verlofsparen (1-1-2021 verwacht);
• bijdrage van de werkgever voor 3 jaar eerder met pensioen waarover geen boete is verschuldigd. Nu is een pseudo-RVU-heffing van 52% van toepassing (1-1-2022 verwacht).

Hierover schreven wij Pensioenbedrag ineens, RVU en verlofsparen.

Samvattend

• Investering in duurzame inzetbaarheid door betaalbare mogelijkheden voor eerder uittreden zwaar werk mogelijk te maken.
  
  

Duidelijker nabestaandenpensioen

Er is ook aandacht voor een duidelijk systeem voor het partnerpensioen bij overlijden voor de pensioenleeftijd.

Het huidige systeem is onoverzichtelijk en heeft risico’s door het ontbreken van een voorziening bij overlijden bij baanwisselingen, werkloosheid of echtscheiding. En de hoogte kan soms sterk verschillen. 

Lees meer daarover in ons artikel Nabestaandenpensioen op risicobasis.

De Stichting van de Arbeid (STAR) werkt aan een oplosing. Dit ziet er als volgt uit:

• bij overlijden na de pensioendatum: 70% partnerpensioen van het bereikte ouderdomspensioen op pensioendatum;
• bij overlijden voor de pensioendatum: Partnerpensioen wordt gebaseerd op het gehele salaris (fiscale maximum 50% daarvan) ongeacht diensttijd;
• bij einde dienstverband blijft het partnerpensioen enkele maanden verzekerd gedurende de periode dat u tussen twee banen in zit;
• bij WW blijft het partnerpensioen verzekerd zolang u WW ontvangt;
• mogelijkheid om ouderdomspensioen te ruilen bij langdurige werkloosheid of bij overstap naar zelfstandig ondernemerschap;
• makkelijk partnerpensioen vrijwillig voortzetten bij oude pensioenuitvoerder;
• bij uitkering keuze voor tijdelijk hoger/lager;
• wezenpensioen standaard tot 25 jaar en 20% van het partnerpensioen.

Toegankelijke pensioenregeling voor ZZP-ers

Er wordt onderzocht of het makkelijker kan worden gemaakt om als zelfstandige toe te treden, of te blijven deelnemen aan een pensioenfonds.

Meer werkgevers met pensioen voor hun werknemers

Er zijn werknemers die geen pensioen opbouwen via hun werkgever omdat deze geen pensioenregeling heeft en ervan uitgaande dat daarvoor ook geen verplichting bestaat op grond van CAO of Bedrijfstakpensioenfonds. Zie hiervoor ook ons artikel Werkingssfeeronderzoek.

Dit omvat circa 10% van de werknemers. En dit zijn vaak jonge bedrijven die minder dan 8 jaar bestaan en kleine bedrijven met minder dan 9 werknemers. Zo onderzocht de STAR naar aanleiding van de cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) in 2019.

In het Pensioenakkoord is ten doel gesteld deze groep te activeren door het pensioenbewustzijn onder werkgevers en werknemers te vergroten. En pensioenadvisering voor werkgevers toegankelijker te maken door het wettelijk pensioenadviestraject meer op maat te maken.

Verplichte arbeidsongeschiktheidsverzekering voor zelfstandigen

Het voorstel van de Stichting van de Arbeid voor een verplichte arbeidsongeschiktheidsverzekering voor ZZP-ers is in juli 2020 voorgelegd aan de het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, Minister Koolmees.

De Minister laat onderzoek doen naar de uitvoerbaarheid van de plannen. Het wetsvoorstel start waarschijnlijk pas in januari 2021. Invoering wordt verwacht in 2024.

Inhoud:

• geldt niet voor zelfstandigen met personeel;
• inkomensafhankelijke premie circa 8% en maximaal € 200,- per maand;
• premie en is aftrekbaar van inkomen;
• verzekerd is 70% laatste inkomen en maximaal € 1.650,- bruto per maand;
• arbeidsongeschikt als je geen ander werk meer kunt doen;
• wachttijd 52 weken of naar keuze korter 26 of langer 104 weken;
• uitvoering en re-integratie bij arbeidsongeschiktheid door UWV;
• bij een bestaande arbeidsongeschiktheidsverzekering vrijstelling van verplichte verzekering mits de kwaliteit tenminste gelijkwaardig is

Wat een gelijkwaarde verzekering is moet nog worden uitgewerkt. Kans dat een tijdelijke uitkering bij arbeidsongeschiktheid, bijvoorbeeld Broodfonds of korter dan de AOW-leeftijd dan ook niet tenminste gelijkwaardig is.

Het alternatief is een eigen arbeidsongeschiktheidsverzekering die u volledig op maat laat samenstelen. Laat u hierover adviseren. Lees meer in ons artikel Arbeidsongeschiktheidsverzekering.

Het nieuwe pensioenstelsel in 3 minuten

Samenvatting nieuw pensioenstelsel

1. Iedere pensioenregeling wordt een beschikbare premieregeling

In het pensioenakkoord staat dat iedere nieuwe pensioenregeling een beschikbare premieregeling wordt. Een middelloonregeling (of eindloonregeling) is dus niet meer toegestaan. Bij een beschikbare premieregeling staat de hoogte van de inleg voor werknemers vast en is voor iedereen gelijk.

De pensioenuitkering hangt uiteindelijk af van de rente, het rendement en de risicodeling (rente, levensverwachting ect.).

2. De premie wordt leeftijdsonafhankelijk

Voor iedere werknemer wordt straks hetzelfde percentage van het salaris ingelegd. Een vlakke premie noemen we dit.

Eén uitzondering voor bestaande premiepensioenregelingen met een leeftijdsafhankelijke staffel: Die mogen blijven bestaan, ook als ze een oplopende staffel hanteren. Voor nieuwe deelnemers - of dit is vanaf 2022 of 2026 is nog niet bekend - dient een nieuw pensioencontract met vlakke premie gehanteerd te worden.

Voor huidige verzekerde middelloonregelingen biedt dit de mogelijkheid om nog voor 2022 de pensioenregeling om te zetten naar een oplopende premiestaffel en daardoor de overgang naar een vast percentage soepeler te laten verlopen.

3. Op pensioendatum 10% van het pensioenkapitaal opnemen

Voor gepensioneerden een mooie mogelijkheid in het pensioenakkoord: geld ineens opnemen op de pensioendatum. Op deze manier komt er een aanzienlijk bedrag vrij waar de gepensioneerde werknemer direct van kan genieten.

Er zitten wel wat haken en ogen aan. Zo heeft het opnemen van 10% van het pensioenkapitaal gevolgen voor de toeslagen vanuit de overheid, zoals de huur- en zorgtoeslag. Daarnaast vervalt de keuze voor een hoog/laag-pensioen wanneer er geld wordt opgenomen op de pensioendatum. 

Inzicht en overzicht over de gevolgen van iedere financiele keuze? Laat een financieel plan maken. Lees meer daarover in ons artikel Financieel plan maken

4. Eenvoudiger partnerpensioen

Het partnerpensioen wordt in de nieuwe situatie altijd berekend als een percentage over het salaris. Het is daardoor niet meer afhankelijk van het aantal dienstjaren bij de werkgever.

5. Vervroegd uittreden

Met het stijgen van de pensioenleeftijd neemt ook het risico toe dat oudere werknemers de eindstreep (hun pensioenleeftijd) niet gezond bereiken. In het pensioenakkoord staan een aantal maatregelen om in overleg met werkgevers, werknemers te ondersteunen bij keuzes om vervroegd met pensioen te gaan. Denk hierbij bijvoorbeeld aan de versoepeling van de RVU-sanctie.

Werk aan de winkel voor werkgevers en werknemers

Voorbereiding pensioenwijziging en overgangsmaatregelen in 2021 starten en vervolgen in 2022 en 2023

De premie van de pensioenregeling is leeftijdsgebonden. In het nieuwe pensioenstelsel wordt deze voor iedereen en voor alle contracten gelijk.

Op basis van een vaste premie bouwen met name 45-plussers minder pensioen op vergeleken met het huidige stelsel. En het uitgangspunt van het Pensioenakkoord is dat het te bereiken pensioen voor iedereen hetzelfde blijft. Daar zal een compensatie uitkomst moeten bieden, want eenzelfde pensioenresultaat kan namelijk niet bereikt worden.

Wie gaat dit betalen?

CAO en Bedrijfstakpensioenfonds

Is uw onderneming gebonden aan een CAO en Bedrijfstakpensioenfonds? Om de doelstelling van het akkoord te waarborgen zal het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid en werkgevers- en werknemersorganisaties periodiek bestuurlijk overleg voeren. En een verdere uitwerking bewerkstelligen.

Verzekerde pensioenregeling

Voor werkgevers met een eigen verzekerde pensioenregeling, dus die niet verplicht aangesloten zijn bij een CAO of Bedrijfstakpensioenfonds, kan de huidige (stijgende) premieovereenkomst blijven bestaan voor de huidige deelnemers. Ook de verzekerde middelloonregeling.

Nieuwe medewerkers dienen over te gaan op een nieuw contract uiterlijk 1-1-2026 met gelijkblijvende premie. Voor bestaande beschikbare premieregeling vergemakkelijkt dat de transitie, want er zal geen compensatie van toepassing zijn. Dit is echter niet het geval bij de transitie van een middelloonregeling naar het nieuwe Pensioenakkoord..

Nieuwe deelnemers die toetreden tot een bestaande of nieuwe premieregeling dienen uiterlijk per 1 januari 2026 pensioen op te bouwen op basis van een vlakke staffel.

Gaat dit de arbeidsmobiliteit van de 45+-medewerkers beperken? Overstappen naar een nieuwe werkgever kan weleens slecht uitpakken voor je pensioen.

Let op: De pensioenregeling wijzigt. En werkgevers moeten samen met de pensioenuitvoerder een transitieplan opstellen. Dit plan inclusief compensatie moet aan de OR worden voorgelegd met verzoek tot instemming met de wijziging en per werknemers een overzicht met de situatie voor en na de wijziging.

Het kan zijn dat de sociale partners deze rol hebben bij een bedrijfstakpensioenfonds, maar niet altijd. Ga dat dus na.

Pensioencommunicatie?

Niet onbelangrijk, want volgens de Pensioenwet is de werkgever verplicht om werknemers duidelijk te informeren over veranderingen in de pensioenregeling. En ja, er is veel te informeren. Communicatie is daarmee een nog belangrijker aandachtspunt.

Laat u adviseren door een Register Pensioenadviseur.

meer weten?

Hebt u een vraag of wilt u advies? Aarzel dan niet contact met ons op te nemen.

U kunt ons bellen, een e-mail sturen of het contactformulier invullen.

Terug naar overzicht

Online webcam afspraak maken

Wilt u een online webcam afspraak met ons inplannen? Volg onderstaande link en plan uw afspraak in!
https://pensioenadviesbureaugerritsen.24sessions.com/

Deel deze pagina